U zdrowych dzieci nosowanie często wynika z niedostatecznej sprawności podniebienia miękkiego, oto więc kilka ćwiczeń, które pomogą poprawić ruchomość tego narządu i wpłyną na jakość wymowy:
- oddychać swobodnie z otwartą buzią i patrzeć na podniebienie miękkie w lusterku – powiedzieć „a” i zobaczyć, jak się unosi (ćwiczenie ma uświadomić dziecku, nad czym pracuje),
- oddychać głęboko tylko nosem przy zamkniętej buzi,
- oddychać głęboko z otwartą buzią przy zaciśniętych skrzydełkach nosa,
- oddychać przy szeroko otwartej buzi tak, żeby powietrze wchodziło TYLKO przez nos, a wychodziło TYLKO przez usta – ruchy podniebienia miękkiego obserwujemy w lusterku,
- ziewanie przy nisko opuszczonej szczęce, język leży swobodnie na dnie jamy ustnej,
- kaszlanie przy wysuniętym na zewnątrz języku,
- chrapanie na wdechu i na wydechu,
- nabieranie w policzki powietrza połączone z wysunięciem języka na zewnątrz,
- picie napojów przez słomkę (próbujemy wciągać tak dużo płynu, jak się da, żeby się nie zachłysnąć),
- zasysanie słomką przedmiotów (skrawków papieru, kulek styropianu itp.) i przenoszenie ich na inne (najlepiej dość odległe) miejsce, np. z jednego końca stołu na drugi,
- naśladowanie różnych rodzajów śmiechu (ho ho ho – jak grubas albo św. Mikołaj; ha ha ha – jak wesoły chłopiec; he he he – jak staruszka; hi hi hi – jak mała dziewczynka itp.),
- wąchanie (wciągamy powietrze jak najdłużej 1 raz albo wciągamy kilka razy krótko raz za razem – np. jak pies, który węszy),
- powtarzanie: uku, oko, aka, eke, iki, yki,
aga, ogo, ege, igi, ugu, ygi
ak-ka, ok-ko, uk-ku, ek-ke, ik-ki, yk-ki
ag-ga, og-go, ug-gu, eg-ge, ig-gi, yg-gi
lekki, miękki
Kanapa jest miękka.
Piórko jest lekkie.
(Można samemu budować podobne zdania zawierające słowa z głoskami [k] i [g]).
- buzia szeroko otwarta i energicznie unosić język i szczękę dolną do góry, naciskać na podniebienie miękkie tyłem języka (na początku wykonywać ćwiczenie wolno i dokładnie, a gdy się dziecko nauczy, można to robić szybciej).
